Slachtoffer van bankmedewerkerfraude: “Ik dacht dat ik het goede deed”

Geraffineerd. Het woord valt meerdere keren tijdens het gesprek met een slachtoffer in de strafzaak tegen een 27-jarige man uit Den Haag die diende voor de rechtbank. De verdachte zou zich hebben voorgedaan als bankmedewerker en zou zo slachtoffers tienduizenden euro’s afhandig hebben gemaakt. Bankmedewerkerfraude, dus.

Een van die slachtoffers is een man die ter gelegenheid van de Europese dag van het slachtoffer zijn verhaal wil vertellen. Hij wil waarschuwen: ''Het kan echt iedereen overkomen. Het gaat zo geraffineerd. Ik heb geen moment getwijfeld dat ik het goede deed”, zegt hij.

Het begon met een sms waarin werd gemeld dat hij geld tegoed zou hebben van de belastingdienst. Hij klikte op de link, maar realiseerde zich meteen dat dit niet in de haak was. Daarop liet hij zijn privérekening blokkeren. Later die dag werd hij gebeld door de bank; er waren onterechte boekingen gedaan vanaf zijn rekening. Ja, dat kon kloppen; hij had op een verdachte link geklikt. De bank was nu bezig het geld veilig te stellen, of hij kon inloggen op zijn computer?

Via Teamsviewer, dat hij op verzoek installeerde, werd meegekeken. De man kreeg de opdracht om overboekingen te doen vanaf een andere privérekening dan de geblokkeerde. Geen moment koesterde hij argwaan. “Ze bouwen het langzaam op, ik kwam in een fuik terecht, ik ging er helemaal in mee; het geld moest worden veiliggesteld.” Het slachtoffer werd gevraagd of hij meer rekeningen had. Ja, die waren er, namelijk van organisaties waarvoor hij de financiën deed.

Toen hij na het verrichten van de laatste handelingen contact zocht met een medebestuurslid om te zeggen dat de bank had gebeld en dat hij (ook) het geld van de stichting had veiliggesteld, drong het langzaam tot hem door; hij was opgelicht. “Mijn medebestuurslid reageerde: 'Dit is raar, dit klopt niet.' Toen pas kwam het besef. De grond zakte onder mijn voeten vandaan; wat heb ik gedaan?”

De tienduizenden euro’s die hem en de organisaties waarvoor hij actief was, afhandig zijn gemaakt, zijn slechts gedeeltelijk vergoed. De officier van justitie heeft daarom een schadevergoeding gevorderd van bijna 93.000 euro, ter compensatie van de in totaal drie gedupeerden van bankmedewerkerfraude in deze strafzaak.

Ze eiste ter zitting verder een gevangenisstraf van 30 maanden, waarvan 8 maanden voorwaardelijk tegen de man, die eerder ook al veroordeeld was voor soortgelijke feiten. Concreet is de man computervredebreuk, medeplegen van oplichting en diefstal in vereniging ten laste gelegd.

De strafbare feiten – gepleegd in maart en mei 2021 - kunnen wat het Openbaar Ministerie betreft voldoende wettig en overtuigend worden bewezen. Zo zijn op de telefoon en de laptop van de verdachte onder meer screenshots aangetroffen van overboekingen die te koppelen zijn aan de slachtoffers in deze zaak, en scripts voor bankhelpdeskfraude. Ook blijkt zijn telefoontoestel in de buurt te zijn geweest van slachtoffers op het moment dat zij werden opgelicht. Het IP-adres van het zwaarst getroffen slachtoffer in deze zaak, blijkt op de datum van de oplichting te zijn “overgenomen” door een computer op het adres van de verdachte.

De officier van justitie concludeerde in haar requisitoir: “De verdachte zat er tot zijn nek in”. Ook wees ze op het raffinement van dit soort oplichters: “Bankhelpdeskfraude zit zo goed in elkaar dat slachtoffers pas doorhebben dat ze zijn beetgenomen als hun bankrekening al is geplunderd.” Ze sprak over “een behoorlijk angstaanjagende vorm van criminaliteit” die het vertrouwen in het digitale betalingsverkeer en de digitale wereld ernstig ondermijnt, en daardoor een grote impact heeft op onze maatschappij.