Bij een plofkraak wordt een geldautomaat tot ontploffing gebracht. Dat gebeurt tegenwoordig vaak met explosieven. Enkele jaren geleden werd een automaat geregeld opgeblazen met gas, maar dat is niet meer mogelijk. Automaten zijn op dit moment beveiligd tegen gasaanvallen. Om te voorkomen dat geldautomaten doelwit worden van een kraak is besloten een fiks aantal automaten te sluiten dan wel in de nachturen te sluiten.
Welke explosieven worden gebruikt?
Alle varianten zijn mogelijk, maar vaak wordt gebruikgemaakt van flitspoeder uit zwaar vuurwerk.
Eerder werd vaak gas gebruikt, waarom gebeurt dat bijna niet meer?
De geldautomaten zijn tegenwoordig zo uitgerust dat een aanval met gas niet meer mogelijk is. Door een snelle detectie wordt een stof in de automaat geblazen die het zuurstof wegdrukt. Zonder zuurstof geen ontbranding. Wij noemen dat ook wel gasneutralisatie. Dit is ook bij de dadergroep bekend en gas aanvallen zien wij al sinds jaren niet meer in Nederland.
Wat is de pizzaschuif-methode?
Plofkrakers gebruiken vaak een zogeheten pizzaschuif. Die bestaat uit een platte container, metaal of kunststof, gevuld met explosief materiaal. Deze container wordt met één of twee stangen via de shutter in de automaat geschoven. Daar komt de naam vandaan, net als een pizzabakker die een pizza in de oven schuift. Via een elektrodraad vindt de ontsteking plaats.
Wat doet de politie tegen ram- en plofkraken?
Bij de politie werken verschillende deskundigen en teams aan het thema plofkraken. Sinds enkele jaren is er een landelijk plofkrakenteam, dat verschillende criminele groeperingen onderzoekt die zich bezighouden met onder meer plofkraken. Daarin wordt nauw samengewerkt met banken, OM en met de politie in bijvoorbeeld Duitsland en België. Er zijn ook criminelen die niet binnen het georganiseerde verband toeslaan waar het landelijke plofkraken team aan verbonden is. Deze zaken worden lokaal opgepakt. Waar nodig wordt informatie over verdachten gedeeld om nog beter inzicht te krijgen in de werkwijze van daders.
Hoe werken politie en banken samen?
De politie werkt nauw samen met banken, Openbaar Ministerie en politie in andere landen, bijvoorbeeld Duitsland en België. Dat gezamenlijk optreden is van groot belang. Zo kunnen wij als politie banken adviseren maar kunnen we onze collega’s in het buitenland ook meenemen in onze manier van werken.
Eerder waren er ook regelmatig ramkraken, worden die nog gepleegd?
Ramkraken op geldautomaten komen niet meer voor. Banken hebben hiertegen maatregelen genomen. Sporadisch komen nog wel ramkraken op winkels voor, maar ook deze vorm van diefstal neemt af.
Waarom trekken verdachten de grens over?
Door nauwe samenwerking met onder andere banken en het Openbaar Ministerie, is het in Nederland gelukt het aantal gasaanvallen terug te dringen naar bijna nihil. In andere landen zijn lang niet alle automaten niet uitgerust met dergelijke beveiligingen. De buit in Nederland is vaak niets. Dat kan een verklaring zijn waardoor krakers over de grens toeslaan.
Gebruiken criminelen alleen maar snelle auto’s?
Criminelen gebruiken graag snelle auto’s. Ook gebruiken ze scooters om bij een automaat te komen. Die moeten ze ergens omwisselen, bijvoorbeeld in een garagebox in de buurt of worden de scooters in een bestelbus geladen.
Hoe komt het dat het aantal plofkraken stijgt?
De politie weet niet waarom het aantal plofkraken in Nederland in 2019 is gestegen ten opzichte van voorgaande jaren. Het aantal kraken met gas is drastisch verminderd. Helaas zien we een toename van het gebruik van steeds zwaardere explosieven om bij het geld te komen. Als een kraak mislukt is, kan het betekenen dat de daders nog eens willen toeslaan om toch een keer te slagen. Dat zou een verklaring kunnen zijn.
Wordt er wel eens wat buitgemaakt bij een plofkraak?
De technisch preventieve maatregelen van de banken maakt dat de kluizen van een zeer goede kwaliteit zijn. Het open krijgen van de kluis is over het algemeen niet succesvol. Uiteraard zit er een grens aan de sterkte van beveiligingsmiddelen, dus 100 procent gegarandeerd geen kans op succes bestaat niet. Geld vernietigen mag wettelijk nog niet, daarover worden gesprekken gevoerd.
Klopt het dat geldt waardeloos gemaakt kan worden met inkt?
Inkt maakt het gestolen geld niet waardeloos, het helpt alleen bij het onderzoeken waar het geld vandaan komt.
Wat kan ik doen als ik bij een pinautomaat woon?
De politie begrijpt dat mensen die in de buurt van een pinautomaat wonen zich zorgen maken. Alertheid op verdachte bewegingen rond een automaat kunt u altijd met de politie delen. Bij een verdachte situatie kunt u direct bellen met 112. Ook vragen wij u om foto’s of films te maken van personen en vervoermiddelen die zich verdacht gedragen in de omgeving van een geldautomaat.
Wat zijn verdachte situaties bij een pinautomaat?
Pinnen doet iedereen (wel eens). Het wordt opvallend als iemand foto’s maakt van een automaat of met een zaklampje aandacht de automaat staat te bekijken. Ook kan het voorkomen dat mensen zich wel erg lang in de buurt van een automaat ophouden zonder dat ze geld opnemen. Veel van de criminelen dragen regenpakken, dat kan opvallen. Bij onraad kunt u altijd de politie bellen.
Hoe kan ik helpen in de opsporing?
Vertrouwt u iets niet? Bel dan direct de politie via 112 (spoed) of 0900-8844. Geef een goede beschrijving van de situatie. Misschien is het mogelijk om een foto of film te maken. Voor de politie is informatie van burgers vaak van cruciaal belang in een onderzoek. Door informatie te delen is het wellicht mogelijk om daders op te sporen of te voorkomen dat ze een kraak plegen.
Ik heb informatie over daders, maar zij kennen mij ook, kan ik anoniem informatie delen?
Het is lastig om informatie te delen over een situatie of over een persoon / personen als u die persoon kent. Toch is het niet nodig om met deze informatie te blijven lopen. U kunt bijvoorbeeld anoniem tippen via Meld Misdaad Anoniem. Die organisatie staat los van de politie en vraagt nooit naar een naam. Meld Misdaad Anoniem is bereikbaar op 0800-7000
