Laat goede kleding niet ongebruikt in de kast hangen en ga de textielcrisis te lijf

De huidige textielcrisis brengt uitdagingen met zich mee, maar biedt ook kansen voor verandering en duurzame bewustwording. Nooit was het urgenter om daadwerkelijk stappen te zetten op de weg naar een circulaire textielbranche. En die mogelijkheden zijn er. ‘Voor zowel textielproducenten als wet- en regelgevers en consumenten zijn er tal van manieren om positieve impact te maken’, zegt directeur Wilma Voortman van de stichtingen Kringloop Zwolle en Noggus&Noggus en initiatiefnemer van circulair ambachtsnetwerk WaardeRing.

Tot voor kort was de textielverwerking binnen WaardeRing een goed gestroomlijnde keten. Textiel wordt gesorteerd in de twee sorteercentra bij Kringloop Zwolle en Noggus&Noggus in Staphorst. Modieuze A-kleding gaat naar de kringloopvestigingen. Gesorteerd resttextiel wordt in fracties afgevoerd naar de industrie. Zo gaan bijvoorbeeld donzen dekbedden naar Ducky Dons en jeans naar Frankenhuis Textielrecycling. Andere nog draagbare B-kleding, zo’n dertig procent, werd verkocht aan afnemers voor het buitenland. Door problemen op de wereldmarkt en ook omdat er steeds meer (ultra)fast fashion van slechte kwaliteit bijkomt, stagneert nu die afzet (zie artikel van de NOS). ‘De afnemers kunnen de facturen niet meer betalen en textiel hoopt zich op’, zegt Wilma. ‘We hebben geen winstoogmerk, maar de kosten zijn inmiddels groter dan de baten en dat is niet vol te houden.’ 

Op alle schakels in de textielketen wordt naar oplossingen gezocht. Op beleidsgebied zijn er mogelijkheden, zien we in buurlanden. Zo is er in Frankrijk al een verbod op fast fashion-reclame en daar wordt op elk slecht geproduceerd kledingstuk extra belasting geheven. De textielproducenten kunnen ook hun steentje bijdragen. ‘Op dit moment onderhandelen textielproducenten en diverse sorteerbedrijven over producentverantwoordelijkheid’, vertelt Wilma. ‘Die voorziet in een kleine vergoeding voor inname- en sorteercentra, waardoor we de grote stroom beter aankunnen. Het is de bedoeling dat die regeling volgend jaar van kracht wordt.’ Daarnaast kunnen producenten de vele mogelijkheden onderzoeken om textiel te hergebruiken in nieuwe producten. De sorteercentra kijken zelf ook naar andere afzetmarkten. ‘En we onderzoeken of we meer kleding in de winkels kunnen verkopen. Het is de vraag of de klant dat wil.’ Deze dringende oproep van Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN) aan staatssecretaris Jansen biedt meer mogelijke oplossingen. 

Ook de consument hoeft niet machteloos toe te kijken, stelt Wilma. ‘Je kunt er juist een mooie uitdaging van maken om anders met kleding en textiel om te gaan. Als je een kledingstuk nooit aantrekt, als het niet lekker zit of als je het achteraf bekeken toch niet zo mooi vindt en het is van goede kwaliteit: breng het naar de kringloopwinkel. Anders is het over een paar jaar niet meer verkoopbaar omdat het niet meer in de mode is, en moet het vernietigd worden. En als je dan toch iets nieuws koopt, ga dan voor goede kwaliteit, voor kledingstukken die je minstens dertig keer draagt, niet de (ultra)fast fashion die je na een paar keer wegdoet. Laat een kapotte rits repareren bij een Repair Café of bij de ambachtelijke kleermaker om de hoek. Er zijn ook leuke apps die je helpen om beter te dragen, beter te kopen en beter te leven.’

‘Het heeft met gedrag te maken’, zegt Wilma. ‘Als iedereen op alle fronten oplossingsgericht denkt en doet, dan kunnen we met z’n allen die textielcrisis aan. En zo help je de samenleving ook op sociaal gebied. In onze kringloopwinkels en textielsorteercentra bieden wij zoveel mogelijk mensen een sociale werkplek in een lerende omgeving. Als je je spullen bij ons brengt, ondersteun je het uitgangspunt dat iedereen mag mee doen.’