Er komt een helmplicht voor elektrische fietsers tot 18 jaar: gevaarlijke situaties met fatbikes moeten aangepakt

28 aug , 13:37 Verkeer en Vervoer
Schermafbeelding 2025-08-28 134947
Unspash Lucas

Minister  Robert Tieman (BBB) neemt maatregelen tegen gevaarlijke situaties met fatbikes en andere e-bikes. Hij wil onder meer een helmplicht invoeren voor elektrische fietsers tot achttien jaar. Daarnaast komt er een gedragsaanpak voor deze fietsers. Het kan ook zijn dat de helmplicht ook wordt ingevoerd voor onder meer de e-step. 

Robert Tieman van infrastructuur en Waterstaat doet was zijn voorganger Barry Mathlener niet wilde: de aanpak van elektrische fietsen. Onderscheid maken tussen e-bikes en fatbikes is niet te maken. Dus gaan de regels gelden voor alle elektrische fietsen en bikes. Tieman maakt zich grote zorgen over de fatbike. Hij zegt: ''De laatste cijfers tonen dat er in 2024 zes keer zo veel jongeren op de elektrische fiets op de SEH zijn beland met hersenletsel. We kennen deze verhalen allemaal, en zijn vaak zelf ook een keer geschrokken van een fatbiker die over de stoep scheurde of die illegaal hard over het fietspad reed. Ik vind het belangrijk om hierop in te grijpen, dat ga ik doen met uitvoerbare maatregelen. Daarom zet ik in op een leeftijdsgebonden helmplicht, op een gedragsaanpak én op een keurmerk.”

Drie aanvullende maatregelen

Naast de bestaande aanpak tegen het opvoeren van e-bikes, gaat het ministerie aan de slag met drie aanvullende maatregelen.

- De leeftijdsgebonden helmplicht omvat een aanpassing van de regelgeving. Om een verschuivingseffect te voorkomen, wordt ook gekeken naar een leeftijdsgebonden helmplicht voor álle lichte elektrische voertuigen (bijvoorbeeld de e-step). Streven is om de regelgeving in concept naar de Tweede Kamer te sturen in het najaar van 2026.

- Daarnaast onderzoekt het ministerie of de overlast van elektrische fietsen kan worden verminderd met een gedragsaanpak. Er zal worden onderzocht wat het ongewenste gedrag bepaalt, op basis daarvan wordt gekeken naar wat effectieve maatregelen kunnen zijn. Daarnaast zal het ministerie proberen om het bereik van de bestaande campagne ‘’t kan hard gaan’ te vergroten, bijvoorbeeld door gemeenten hier nogmaals expliciet op te wijzen.

- Als laatste spreekt het ministerie expliciete steun uit voor het keurmerk van elektrische fietsen dat de sector op dit moment ontwikkelt. Waar mogelijk is het ministerie bereid om te ondersteunen in bijvoorbeeld concretisering, uitwerking en publiciteit. Het keurmerk kan consumenten, handhavers en producenten meer duidelijkheid geven over welke fietsen veilig zijn.

Maar er zijn volgens Tieman meer maatregelen mogelijk. Bijvoorbeeld het invoeren van een minimum leeftijd voor bestuurders van een elektrische fiets of fatbike. Invoering van een minimum leeftijd kan wel twee jaar duren voor het kan worden ingevoerd.

Een heilloze weg

Voor de derde keer blijkt uit onafhankelijk onderzoek dat het onuitvoerbaar is om aparte regels te maken voor fatbikes en andere e-bikes. De onderzoekers geven daarvoor vier redenen, zoals dat als er wetgeving voor fatbikes wordt ingevoerd dat fabrikanten de fiets zodanig veranderen dat het weer onder een e-bike valt. Handhaving is complex en er is geen bewijs dat een fatbike gevaarlijker is dan een e-fiets. 

Opgevoerde fietsen aanpakken

In opdracht van het ministerie heeft VeiligheidNL onderzocht hoeveel SEH-slachtoffers er zijn gevallen onder elektrische fietsers. VeiligheidNL zegt dat tussen 2020 en 2024 het aantal SEH-slachtoffers onder elektrische fietsers is verdubbeld. In de leeftijdsgroep van 12 tot 18 jaar is het aantal bestuurders van e-bikes met hersenletsel verzesvoudigd, het aantal SEH-slachtoffers op fatbikes is toegenomen (van 0 in 2020 tot 301 in 2024).

Het ministerie is ongerust over deze cijfers en blijft dan ook onverminderd inzetten op de aanpak tegen het opvoeren van elektrische fietsen. Eerder werd het al verboden om op een elektrische fiets een voorziening te hebben waarmee controles kunnen worden omzeild. De handhaving is reeds geïntensiveerd en maatregelen moeten bijdragen aan een omslag in de ongevalscijfers.

Er moet een einde komen aan het opvoeren van fatbikes en minimum leeftijd moet naar 16 jaar