Raadsdebat vluchtelingenopvang in De Tippe: veel onvrede bij omwonenden, maar zien samen met raad ook kansen

23 jun , 18:19 Politiek
schermafbeelding 2025 06 23 193247
Een volle statenzaal tijdens het debat over vluchtelingenopvang in De Tippe | Redactie

Het college kreeg 191 pagina's met zo'n 5000 ondertekenaars als verzet tegen een vluchtelingenopvang. Er waren maar liefst 19 insprekers tijdens het raadsdebat.  Voorzitter Annemee van de Klundert had het soms lastig om het publiek in het gareel te houden. Het begon al met de organisator van de petitie, David Hoekman die zich na een lange bijdrage niet zomaar liet 'afkappen'. Maar de vluchtelingenopvang kreeg ook veel bijval van insprekers. Daar waar de wijkbewoners veelal bedreigingen zien, zijn er ook mensen en de raad die vooral kijken naar kansen voor de wijk. 

De kern van het betoog van Hoekman dat de veiligheid en leefbaarheid van de wijk onder druk staat. De komst van een vluchtelingenopvang is een klap in het gezicht van de Stadshagenaren. ''We worden nu geconfronteerd met een beslissing die alles op zijn kop zet.'' Hij noemt het besluit misleiding en de locatie is krankzinnig. ''Dit is geen beleid, maar politieke zelfmoord.'' Voorzitter Annemee van de Klundert probeerde tevergeefs Hoekman binnen zijn spreektijd te houden, maar hij liet zich niet zomaar afkappen. Zijn bijdrage leverde hem een groot applaus op. Ook serveerde hij Patrick Pelman af: ''U bent blind voor de waarheid. Een vluchtelingenopvang levert problemen op. '' Ook zegt Hoekman: De Tippe is een wijk in opbouw, er wonen jonge gezinnen die na lang sparen een woning hebben gekocht. ''De leefbaarheid, veiligheid staat onder druk. Mensen zwerven, roepen vrouwen na, diefstal in de winkelcentra.''

Transparantie

''Er is gestuurd op een snel besluit achter gesloten deuren'', zeg een van de insprekers. En daarop hameren meer mensen dat het mankeert aan transparantie binnen de gemeente. De omwonenden zijn niet geïnformeerd of betrokken in het besluit. Veel mensen moesten uit de media horen dat de vluchtelingenopvang in de wijk zou komen.  Een oproep is om met de  wijk in gesprek te gaan wat acceptabel is. Veel mensen vinden 400 vluchtelingen op een plek te veel.  ''We voelen ons bedrogen door onze eigen overheid.'' Sommigen vrezen dat De Tippen het Ter Apel van Zwolle wordt. Maar er volgt ook een handreiking dat de gemeente in gesprek gaat met de wijkbewoners. Stadshagenaren voelen zich machteloos.

Meerdere insprekers die min of meer pro-vluchtelingen inspraken konden op boegeroep rekenen. De verwachting is dat onbekend onbemind maakt en dat de bewoners van De Tippe contact met de vluchtelingen kunnen maken en dat ook de vluchtelingen kansen krijgen zich in de wijk te ontwikkelen. Onder meer een volwaardige en zinvolle daginvulling krijgen. 

Agressieve houding

Het publiek ging met gejoel over de schreef met een agressieve houding jegens inspreekster Claudia die op cijfers - van onder meer het CBS- gebaseerde inspraak had over seksueel overschrijdend gedrag van vluchtelingen. Slechts vier procent van seksueel wangedrag is toe te schrijven aan vluchtelingen. Het grootste gevaar voor vrouwen is iemand die ze kennen. Ze pleit voor het betrekken van de vluchtelingen bij de Zwolse samenleving. ''Zie vluchtelingen als mensen en verdiep je in hen.'' Een andere inspreekster zei: ''We weten niet wie er komen. Het zijn mensen die aan onze deur kloppen om veiligheid. Niet 400 raddraaiers, het zijn mensen. Stadshagen kent veel nieuwe inwoners, daar kunnen deze mensen wel bij. Dat past prima. Zorg dat vluchtelingen nuttige besteding krijgen. Dat ze deelnemen aan het normale leven.''

Angst overheerst

De angst in de wijk overheerst dat er rottigheid wordt uitgehaald door de vluchtelingen. Er is een fietstunnel onder het spoor en de vraag is of kinderen veilig door de tunnel kunnen. ''Zijn vrouwen nog veilig op straat'', vraagt een van de aanspreeksters zich af. Een andere inspreekster vraagt zich af hoe een Vluchtelingenopvang in de wijk past en stelt vragen over de veiligheid en leefbaarheid van de wijk. De angst is dat de vluchtelingen moeilijk om kunnen gaan met de vrijere moraal in Nederland. 

Verbinding zoeken

Vanuit de raad komt de oproep om een verbinding te maken tussen de wijk en de opvang. Dat mensen over en weer gebruik kunnen maken van voorzieningen. Dat kan door de vluchtelingenopvang een maatschappelijke voorziening krijgt. Bijvoorbeeld door er een politiepost te vestigen, oppert VVD'er Johran Willegers. Daarnaast moet er worden gekeken worden naar de toekomst, roept Lizet Klein Nagelvoort op. ''Als ter zijner tijd  mogelijk minder vluchtelingen komen moeten er mogelijkheden zijn om het om te toveren tot een plek waar spoedzoekers, studenten en dergelijke terecht kunnen.'' Ook zij roept Stadshagenaren op om de vluchtelingen de kans te geven te participeren in de wijk. Ook GroenLinkser Patrich Pelman hierbij aan. Zwolle moet de grond niet verkopen zodat het in de toekomst zelf zeggenschap houdt over de locatie

Kop niet in het zand steken

Niels van der Schaaf (PvdA) is blij dat Zwolle niet de kop in het zand steekt en bijdraagt aan de opvang van vluchtelingen.  De zorg van de omwonenden is begrijpelijk. ''Nu al zorgen zwerfjongeren voor onrust in het fietstunneltje en bij het station.'' Volgens Pelman is het ook duidelijk dat Zwolle een fikse opgave heeft voor de opvang van vluchtelingen. Naast de opvang in De Tippe is er nog een opgave om 248 mensen op te vangen. Ook vindt hij het jammer dat de opvang aan de Professor Feldmannweg in Zwolle-Zuid is mislukt. Verder is de oproep om in gezamenlijkheid te zoeken naar meerdere opvanglocaties. SP'er Brammert Geerling vindt 400 mensen fors en ziet deze liever met een kwart afgeroomd. Hij zegt ook: ''Vluchtelingenstromen gaan de komende jaren niet verminderen gezien de instabiliteit in de wereld. Vanuit de kernwaarde van solidariteit moet Zwolle vluchtelingen opvangen. Zowel de vluchtelingen als wijkbewoners moeten zich veilig voelen.'' Hij wil dat het college van B en W ook kijkt naar meerdere locaties. 

Verrijking voor de wijk

Cankut Ercan van Volt ziet de kansen van de vluchtelingenopvang. Zwolle is een stad dat zorgt voor mensen. Wel moet er gezorgd worden voor vertrouwen onderling. Hij zet vraagtekens bij de gang van zaken, maar de plannen waren er. De participatie had veel beter gekund. De zorgen van de omwonenden zijn begrijpelijk. Kunnen we de schade herstellen? Bijvoorbeeld dat mensen mee kunnen denken over de invulling van de locatie. Klariska ten Napel (CU) is blij dat Zwolle de verantwoordelijkheid neemt voor opvang. ''Vluchtelingen zijn mensen met een eigen verhaal. We moeten de zorgen van de wijk serieus nemen en een opvangcentrum kan ook een verrijking voor de wijk zijn.'' 

Klariska ten Napel (CU): migratie is van alle tijden. Mensen zoeken veiligheid en vrede. Afspraken goede opvang, verantwoordelijkheid nemen. Vluchtelingen zijn mensen met hun eigen verhaal. Zwolle neemt de verantwoordelijkheid voor problemen opvang Ter Apel. Verantwoordelijkheid om vluchtelingen een goede opvang te geven. ''De vragen en zorgen in De Tippe neem ik serieus.'' Een goedlopend opvangcentrum kan een verrijking voor de wijk zijn. Daarvoor moet een goed plan komen, een soort buurtplan. En roept op tot integratie en participatie. 

Denkbeeldige muur

Debbie Mathijssen (PvdD) vindt ontmoeting belangrijk. De denkbeeldige muur tussen omwonenden en vluchtelingen moet worden afgebroken en het centrum een meerwaarde maken voor de wijk. Waar mensen meer samen gaan doen en elkaar ontmoeten. Maak het een laagdrempelige voorziening voor de wijk. Besef dat deze mensen niet de oorzaak zijn van de problemen in het land. 

Swollwacht zette de hakken in het zand en haakt in op de onvrede van de wijk. Evelina Bijleveld vindt centra van maximaal 50 vluchtelingen verdeeld over alle wijken van de stad een betere oplossing. Ze begreep de zorgen van de Stadshagenaren. 

Overvallen

Wethouder Anja Roelfs zegt: ''Zwolle heeft gekozen voor een goede opvang van vluchtelingen en heeft begrip voor de stemming in de wijk. De rode draad is het proces. ''Mensen voelen zich overvallen. Maar wat belangrijk is, is dat je helder bent over participatie. Als het gaat over een keuze voor een locatie is de eerlijkheid dat er geen locatiekeuze komt. Het college heeft een voorstel aan de raad voorgelegd en vraagt steun hiervoor. ''Ook als je van te voren mensen vraagt dan voelen de mensen zich ook overvallen.'' Ze zegt ook: ''Twee jaar geleden is het besluit al door de raad genomen. Daarop hebben wij voortgeborduurd. Het college voert het beleid van de raad uit. De mening van de raad is essentieel en doet er toe.''  Roelfs zegt ook dat de raad in februari het college nog tot spoed heeft gemaand in het kader van de spreidingswet. Ze belooft om samen met de buurt te kijken om de vluchtelingenopvang tot een succes te maken. Ook is er een spanning dat de locatie Meeuwenlaan, waar nu 300 mensen wonen, dicht moet en in de Tippe nog niet is gebouwd. In de loop van dit jaar komt Roelfs met meer locaties. ''Het is een lastige puzzel, maar we willen die leggen.''

Zorgen over veiligheid

Burgemeester Peter Snijders zegt over externe veiligheid in zijn beantwoording: ''Ik heb veel gesprekken gevoerd met mensen. Terugkerend thema is veiligheid. De zorgen heb ik gehoord. en neem ze serieus. Openbare veiligheid is zorg voor iedereen. Hoe gaan we om met de zorg in Stadshagen als het gaat om het station, het tunneltje en het winkelcentrum. We kunnen goede maatregelen nemen, maar ook hier worden omwonenden bij betrokken. Met het COA doen we wat nodig is. We nemen vooraf preventieve maatregelen om calamiteiten te voorkomen.'' Over een mogelijke politiepost in Stadshagen. ''Ik heb het gezag, maar het beheer ligt bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Politiecapaciteit is schaars en dat geldt ook voor de financiën. Ik weet dat de politie bezig is met nieuwe dienstconcepten. Samen met de politie kijken of Stadshagen een soort pilot gaat worden.''