Fietshelm op voor jeugd, ouderen en E-bikers

Een fietshelm op voor kinderen tot 12 jaar, ouderen en e-bikers. Dat moet volgens berekeningen van het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving zo'n 45 doden en 1400 zwaargewonden per jaar schelen. Ook zou gekeken moeten worden naar de inrichting van wegen en naar de maximum snelheid binnen de bebouwde kom.

Wat sportieve fietsers al lang gewend zijn is de helm opzetten. Nu moet ook de jeugd er aan gaan geloven, ouderen boven de 70 en ook de bestuurders van een e-bike. Het fietsen wordt steeds populairder en ook gaan de snelheden omhoog. In het huidige verkeer zijn vooral kinderen en ouderen het slachtoffer bij ongelukken. Daarom is het raadzaam dat zij een helm opzetten bij het fietsen. Als alle fietsers een helm op zouden zetten dan zou dit jaarlijks 90 doden schelen en 4000 ernstig gewonden. Alleen wil men zover niet gaan omdat dit het draagvlak voor fietsen zou verminderen en mensen de auto instappen. De kosten voor de invoering van de verplichte fietshelm zijn relatief goedkoop.

Het verplichten van het dragen van een fietshelm voor berijders van een elektrische fiets zou met name voor de kwetsbare leeftijdsgroep in het verkeer van 70 jaar en ouder relatief veel verkeersslachtoffers kunnen voorkomen, aangezien naar verwachting in 2030 deze leeftijdsgroep bijna 60% van hun fietskilometers aflegt met een elektrische fiets. Verplichtstelling van een fietshelm kan leiden tot minder fietsmobiliteit (en daarmee mogelijk een overstap op auto of openbaar vervoer). De kosten van de maatregel zijn voor huishoudens geraamd op 650 miljoen euro voor de aanschaf van de fietshelmen bij een generieke verplichting (met circa 100 miljoen euro per jaar vervangingskosten) en circa 200 miljoen euro bij een verplichting voor kinderen tot 12 jaar, ouderen en voor berijders van een elektrische fiets (met circa 50 miljoen per jaar aan vervangingskosten). De kosten van handhaving en voorlichting/campagne zijn niet bekend.

Verder willen de beide planbureau's dat de inrichting van wegen wordt aangepast. Er moet gekeken worden naar de fietspaden, maar ook de 50 km/uur-wegen. Daarentegen is een veilige infrastructuur van wegen dat de kosten aanzienlijk hoger zijn. Een andere inrichting van de infrastructuur kan zowel de veiligheid als het comfort verbeteren. Een effectieve uitvoering vereist echter maatwerk. Grootschalige invoering van maatregelen als de aanleg van fietspaden langs de ontsluitingswegen binnen de bebouwde kom en aanpassing van de ontsluitingswegen buiten de bebouwde kom (80 km/uur) is relatief kostbaar, zeker in verhouding tot de potentieel te behalen veiligheidswinsten. Bovendien is beschikbare ruimte een barrière. Met maatwerk zijn echter belangrijke veiligheidswinsten te behalen. Een snelheidsverlaging op stedelijke wegen naar 30 km/uur kan naast de veiligheidswinsten de verblijfskwaliteit ter plekke sterk verbeteren, maar vraagt wel om een analyse naar de mogelijke verschuiving van verkeer naar andere wegen.