Zwolle wil het groenste station van Nederland worden. Met een unieke brug komt deze ambitie weer een stap dichterbij. De passerelle wordt duurzaam gebouwd met volop groen en water. De brug krijgt een S-vorm van 127 lengte en is tien meter breed. Het wordt de eerste duurzamen ‘straat’ over het spoor. De bouw start in 2023.
De bijzondere loopbrug wordt de verbinding tussen de oude binnenstad en de Spoorzone, het vernieuwde gebied aan de andere kant van het spoor dat volop in ontwikkeling is. Het is een belangrijke aanjager van de ontwikkeling van de Spoorzone. De passerelle brengt in feite twee werelden bij elkaar. De 19e eeuwse stad met singels, een parkachtig Stationsplein en monumentale bomen. En de zuidzijde van het station waar zich een nieuw stadsdeel ontwikkelt met bedrijven, onderwijs, cultuur en in de toekomst ook meer woningen. Met deze nieuwe verbinding kunnen bezoekers, zonder OV kaart, van de ene naar de andere kant van het centrumgebied. Zo is het spoor straks niet langer een barrière, maar een uitnodiging om het Zwolse centrum te ontdekken.
De loopbrug krijgt de uitstraling van een opgetilde straat met veel groen zoals bomen, struiken en ook water. Hierdoor wordt het ook een prettige plek om te verblijven. De basis van de brug is hout. Er wordt alleen beton gebruikt voor de fundering. Dit geeft de passerelle een duurzame warme en vriendelijke uitstraling.
De brug zelf wordt ook duurzaam door te kiezen voor duurzame materialen zoals hout. En dat maakt het ontwerp extra uniek. In bijvoorbeeld Scandinavië en landen als Duitsland en Oostenrijk wordt al veel met hout gebouwd. En nu ook in Zwolle. Wethouder Anker: “Deze brug krijgt dus niet alleen een duurzame uitstraling. Het hout zorgt er voor dat de brug zelf ook ontzettend duurzaam is. Door te kiezen voor hout als bouwmateriaal zorgt deze brug voor veel minder CO2 uitstoot dan als we een ander materiaal zoals beton zouden gebruiken waarbij bij de productie ervan CO2 vrijkomt”.
Water en kunst
Water krijgt ook een belangrijke plek op de passerelle. Niet alleen omdat het de beplanting moet voeden, maar ook als beleving. Bezoekers kunnen het water echt zien en aanraken. Zo loopt overtollig regenwater deels zichtbaar weg via een speciale goot. Ook komt er een speciaal waterkunstwerk op het hoogste punt van de brug. Het idee is om kunstenaars te vragen om van ‘de bron’ die nodig is om de beplanting water te geven een speciaal object te maken dat de beleving van de passerelle vergroot.
Snel oversteken of even ontspannen
Het blijkt dat 100 jaar geleden op dezelfde plek als nu, ook een ‘passerelle’ was. “De nieuwe brug biedt iets unieks. Het wordt écht een opgetilde straat”, legt wethouder Ed Anker enthousiast uit. “De wandelaar kan straks via verschillende paden over deze brug. Heb je haast dan neem je de snelle route om naar je bus of je werk- leerplek te lopen. Maar heb je meer tijd of wil je afspreken met iemand, dan zijn er ook fijne plekken waar je lekker kunt zitten of uit te kijken over het spoor. We houden uiteraard ook rekening met de (sociale) veiligheid. De brug wordt ook open en overzichtelijk ingericht en er komt goede verlichting voor de in de avond en nacht. Net als bij een echte straat.”
Voor gemeente Zwolle en ProRail was een duurzame brug een vereiste. ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stellen een subsidie beschikbaar van één miljoen euro. Deze heeft als doel het realiseren van klimaat neutrale en circulaire infrastructuur. Daarnaast wordt de passerelle mede mogelijk gemaakt dankzij geld uit de RegioDeal. Dit is een bijdrage van het Rijk om de brede welvaart in de regio te stimuleren.
Een ontwerpteam met daarin verschillende expertises heeft gewerkt aan de brug. Het ontwerpteam bestond uit medewerkers van gemeente Zwolle, ProRail, architectenbureau Karres en Brands, ingenieursbureau ipv Delft en Miebach, een ingenieursbureau uit Duitsland gespecialiseerd in houtbouw.
De planning is dat in december 2022 het gebouw dat naast het stationsgebouw staat, gesloopt wordt. Op deze plek (aan de noordkant van het station) komen namelijk straks de trappen van de brug. De bouw van de passerelle kan dan starten in 2023.
Het ontwerp voor de unieke loopbrug over het spoor is nu klaar om voor te leggen aan de Zwolse gemeenteraad. Begin dit jaar stelde de raad al het zogenoemde ‘Beeldkwaliteitsplan Passerelle’ vast. Hierin staat op hoofdlijnen hoe de brug er uit komt te zien. De schetsen die er toen waren zijn gedeeld met de stad en diverse betrokkenen. De kijkers van het Spoorcafé vroegen bijvoorbeeld aandacht voor de toegankelijkheid en de veiligheid. Reacties uit de stad hebben geleid tot een aangescherpt ontwerp. Dat is nu klaar voor besluitvorming.
Als de raad heeft ingestemd met het ontwerp voor de loopbrug over het spoor, volgt de aanbesteding voor de bouw. De constructie boven het spoor en de trappen worden door ProRail aanbesteed. De gemeente is verantwoordelijk voor de aanbesteding van de inrichting van de openbare ruimte op de brug. Dat wil zeggen, het groen, de bestrating en de bankjes.
- Meer informatie over de loopbrug over het spoor www.zwolle.nl/passerelle
