Jongeren kunnen 'op de pof leven', maar zijn ook bang voor schulden en de Betaal Later Kater

14 mei , 12:23 Inkomen en financiën
schermafbeelding 2025 05 14 122804
Jongeren hebben best wel angst voor de betaal later kater | Pixabay

Een op de drie jongeren betaalt achteraf, maar is ook bang voor schulden. De zogenaamde Betaal Later Kater. Zo'n dertig procent maakt wel eens gebruik van achteraf betalen. Het gaat er om dat eerst willen zien wat ze online hebben gekocht of zonder betalen terug kunnen sturen. Aan de andere kant zijn jongeren ook bang om in de schulden te komen of de grip op geld te verliezen. Aan de andere kant: Zes op de tien jongeren vindt het geen goed idee om ook in fysieke winkels achteraf te betalen.

Dat blijkt uit een flitspeiling onder 677 jongeren van 16 tot 21 jaar van Onderzoeksbureau Ipsos I&O. Het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid en Wijzer in geldzaken lieten de peiling uitvoeren in het kader van de ‘Betaal later kater’-campagne. De beide organisaties wijzen jongeren met de campagne ‘Hoe voorkom jij een betaal later kater?’ op de risico’s van achteraf betalen om zo geldzorgen en schulden te voorkomen.

Staatssecretaris Jurgen Nobel: ”Achteraf betalen wordt steeds verleidelijker. Met een paar klikken haal je de mooiste spullen in huis, ook als je even geen saldo hebt. Het lijkt handig, maar geef geen geld uit dat je eigenlijk niet hebt.”

Aanmaningen en extra kosten

Het kabinet en de Tweede Kamer maken zich zorgen over het toenemend aantal transacties met achteraf-betaalapps. Volgens cijfers van de AFM maken honderdduizenden minderjarigen hier gebruik van, terwijl dat wettelijk pas vanaf achttien jaar mag. Dit kan leiden tot betalingsachterstanden en extra kosten. Uit de flitspeiling blijkt dat één op de zeven jongeren wel eens te laat heeft betaald bij achteraf betalen. Eén op de tien van hen kreeg daarna een aanmaning of te maken met aanvullende kosten. Een kwart van de ondervraagde jongeren kent wel iemand die door achteraf betalen geldproblemen heeft gekregen.

Nieuwe regels en leeftijdscheck

Het kabinet ziet het invoeren van een Europese richtlijn, voorzien in 2026, als de snelste en meest complete maatregel om consumenten te beschermen tegen de risico’s van achteraf betalen. Aanbieders van ‘Buy Now Pay Later’ (BNPL) moeten onder deze herziene richtlijn onder meer een kredietwaardigheidsbeoordeling uitvoeren (waaronder een BKR-toets) en voldoen aan regels ten aanzien van informatieverstrekking en reclame-uitingen. Ook komt er een wettelijk verplichte leeftijdscheck.

Achteraf betalen in fysieke winkels

Uit de flitspeiling blijkt dat zes op de tien (61%) jongeren achteraf betalen in de winkelstraten geen goed idee vindt. Dit kan sinds begin dit jaar in sommige winkels. “Achteraf betalen is op dit moment al een probleem, waardoor mensen in de schulden belanden. Dit gaat de problemen alleen maar verergeren”, zegt een van de jongeren. “Dit brengt mensen eerder in de verleiding geld te spenderen dat ze niet hebben”, zegt een ander. De meesten zeggen hier nooit gebruik van te maken (77%). Het kabinet heeft aanbieders van achteraf betalen eerder opgeroepen om deze diensten in de winkelstraten niet mogelijk te maken.

Bang voor schulden

Van de jongeren die bij online winkelen wel eens gebruik maken van achteraf betalen (31% van de jongeren) gebruikt een kwart het regelmatig. Vijf procent betaalt een product altijd achteraf. De meesten doen het omdat ze nog niet weten of ze het product willen houden en het dan zonder te betalen kunnen terugsturen. Jongeren willen ook achteraf betalen omdat ze geen risico willen lopen betaald te hebben, terwijl een product nog niet geleverd is. Ook willen ze betalen op een moment dat hen beter uitkomt. Jongeren die het niet doen, willen grip houden op hun uitgaven (74%), zijn bang om schulden te maken (41%) of willen niet verleid worden om spullen te kopen die ze niet nodig hebben (30%). ,,Als ik het nu niet kan betalen, hoe weet ik dan zeker dat ik het straks kan betalen?”, zegt een respondent.

Betaal Later Kater

Tijdens de campagne ‘Hoe voorkom jij een Betaal Later Kater?’ worden op sociale media video’s getoond met de ‘Betaal Later Kater’ in de hoofdrol. Dat is een chagrijnige kater die aan je spullen blijft hangen zolang je de rekening niet hebt betaald. Via de website Jegelddebaas.nl krijgen jongeren tips om een betaal-later-kater te voorkomen. Ook worden jongeren met geldproblemen erop gewezen dat ze voor hulp anoniem terecht kunnen bij Geldfit.nl. via het nummer 0800-8115.

Verantwoording

De peiling is online uitgezet in het I&O Research Panel onder Nederlanders van 16 tot en met 21 jaar. In totaal vulden 677 jongeren de vragenlijst in. De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio en opleidingsniveau volgens de CBS Gouden Standaard. De steekproef is daarmee representatief voor jongeren in Nederland tussen de 16 en 21 jaar, voor wat betreft deze achtergrondkenmerken.

Zie ook: https:// jegelddebaas.nl/